Akran etkileşimli öğrenme yaklaşımları çeşitli isimlerle bilinir: En yaygın olanları akran destekli öğrenme, akran aracılı eğitim ve sınıf ortamı akran eğitimidir. Bu inceleme için “akran aracılı öğrenme” terimi kullanılacaktır. Akran etkileşimli öğrenme , öğrencilerin aktiviteleri tamamlamak için çiftler halinde çalıştığı sınıf tabanlı bir uygulamadır.
Bir öğrenci (öğrenci) açık yanıtlar verirken diğer öğrenci (eğitmen) anında düzeltici geri bildirim, kavramların açıklanması veya daha fazla talimat sağlar. Bazı düzenlemelerde roller karşılıklıdır ve öğrenciler aktiviteleri birlikte tamamlarken rolleri değiştirir. Akran etkileşimlerini yönlendiren aktiviteler genellikle oldukça yapılandırılmıştır ve hatta bazı durumlarda, özellikle küçük öğrencileri içeren seanslar için bir şekilde senaryolaştırılabilir.
Çoğu durumda, akran aracılı öğrenme seansları kısa sürelidir (örneğin 10 ila 30 dakika) ve öğretmen tarafından belirlenen bir aktivite, hedef veya beceri etrafında odaklanmış çalışma görevleri içerir. Akran aracılı öğrenme seansları sırasında sınıf öğretmenleri sınıfta dolaşır ve ikilileri iş başında gözlemleyebilir ve gerektiğinde sık sık düzeltici geri bildirim ve talimat sağlayabilir. Öğrenciler, öğretmenin yargısı ve mevcut yeteneklerinin değerlendirmesine göre çiftlere ayrılır ve ikilideki öğrencilerden birinin diğerinden daha yüksek bir beceri seviyesine sahip olması gerekir.
Buradaki fikir, şu anda daha yüksek bir beceri seviyesine sahip olan öğrencinin uygun görev tamamlamayı modelleyebilmesi ve devam eden beceri veya aktivite hakkında yeterli düzeltici geri bildirim sağlayabilmesidir. Ancak bu, daha yüksek beceri seviyesine sahip öğrencilerin bu yaklaşımdan faydalanmayacağı anlamına gelmez. Sınıf öğretmeninin atanan işi ve aktivitenin amacını nasıl düzenlediğine bağlı olarak, ikilideki her iki öğrenci de eşleştirilmiş düzenlemeden faydalanabilir.
Okul öncesi yaşlardan başlayarak orta öğretim okul çağı çocukların desteklenmesine kadar ki süreçlerde kullanılabilen yaklaşımlardır. Otizm, Hiperaktivite, Dikkat eksikliği, DEHB(ADHD), Öğrenme güçlüğü gibi çeşitli alanlarda etkinliği üzerine pek çok araştırma yapılmıştır. Bu makalede ki görüşler yapılan çalışmalara dayanmaktadır.
Akran Etkileşimli Öğrenme
Akran etkileşimli öğrenme yaklaşımları tüm sınıf seviyelerinde ve birçok ders alanında (örneğin okuma, matematik, fen, sosyal bilgiler) uygulanmıştır. Ayrıca sınıf seviyeleri içinde ve arasında (örneğin aynı yaştaki akranlar, büyükten küçüğe öğrenciler), çeşitli ortamlarda (örneğin sınıflar, alternatif düzenlemeler, grup evleri) ve çeşitli biçimlerde (örneğin üçlüler, küçük grup, sınıf çapında ikililer) uygulanmıştır. Bu inceleme için, yalnızca eşleştirilmiş düzenlemelerde aynı yaş/aynı sınıftaki öğrenciler için akran aracılı öğrenme yaklaşımlarının etkinliğini inceleyen araştırmalar dikkate alınacaktır. Aynı yaştaki eşleştirmeler açık ara en sık kullanılan biçimdir; belki de bireysel sınıf öğretmenlerinin bu düzenlemeyi kendi sınıflarında uygulamasının çok daha kolay olması nedeniyle.
Yaklaşımın Amacı ve Faydaları
Akran etkileşim öğrenme yaklaşımları, öğrencilerin talimatlara yanıt vermek (anlayışlarını veya becerilerini göstermek) ve gerektiğinde anında düzeltici geri bildirim, rehberlik ve övgü almak için sık fırsatlara ihtiyaç duydukları kavramına dayanır. Akran aracılı öğrenmenin: (1) öğrencilerin talimatlara yanıt verme fırsatlarının sayısını artırdığı, (2) göreve ayrılan süreyi artırdığı, (3) öğrencinin yanıtları hakkında aldığı geri bildirim miktarını artırdığı ve (4) geri bildirimin anında iletilmesini sağladığı gösterilmiştir (Bowman-Perrott vd., 2013). Bu bileşenlerin her biri deneysel olarak öğrencilerin akademik başarısının artmasıyla ilişkilendirilmiştir (Bowman-Perrott vd., 2013; Greenwood vd., 1992; Maheady vd., 1988).
Sonuçlar
Bowman-Perrott ve ark. (2013) tarafından yapılan meta-analizde, 1-12. sınıflarda öğrenme güçlüğü çeken 511 öğrenci üzerinde 23 tek vaka araştırma deneyinde akran aracılı öğrenmenin etkileri incelenmiştir. Öğrenme güçlüğü çeken öğrenciler için genel etki büyüklüğü 0,75’ti ve bu da orta ila büyük akademik faydaların akran arabuluculuğuna atfedilebileceğini gösteriyordu. Öğrenme güçlüğü çekmeyen öğrencilerin etki büyüklüğü daha düşüktü: 0,65. Akran aracılı öğrenmenin genel etki büyüklüğü kelime bilgisi öğrenimi için en yüksekti (ES = 0,92), bunu matematik (ES = 0,86), okuma (ES = 0,77), yazım (ES = 0,74) ve sosyal bilgiler (ES = 0,57) takip ediyordu. Etki büyüklükleri ortaokul ve lise öğrencileri için (ES = 0,74) ilkokul öğrencilerine göre (ES = 0,69) biraz daha yüksekti.
Benzer bulgular Scruggs, Mastropieri ve Marshak (2012) deneysel çalışmasında bildirilmiştir. On ortaokul sosyal bilgiler dersindeki öğrenciler ( n = 157) rastgele bir şekilde geleneksel bir öğretim koşuluna veya 18 haftalık, yedi birim Tarih dersini kapsayan, sınıf çapında akran arabuluculuğunu içeren deneysel bir koşula atandı. Tüm öğrencilere aynı ön test-son test ölçümleri atandı. Deneysel koşul, 18 haftalık süre boyunca öğrenme kazanımlarını kolaylaştırmada geleneksel koşuldan daha etkiliydi. Bir kez daha, öğrenme güçlüğü olan öğrenciler, öğrenme güçlüğü olmayan öğrencilerin deneyimlediklerinden (ES = 0,57) daha yüksek etki büyüklükleri (ES = 0,74) bildirdiler.
Kunsch, Jitenra ve Sood (2007), katılımcıların tedavi ve kontrol koşullarına rastgele atanmasını kullanarak K-12 sınıflarında 17 deneysel çalışma hakkında rapor vermektedir. Bu meta-analiz, öğrenme güçlüğü çeken ve matematik güçlüğü riski taşıyan öğrenciler için akran aracılı matematik eğitiminin etkilerini incelemektedir. Matematikte öğrenme güçlüğü çeken 460 öğrenci ve matematik güçlüğü riski taşıyan 643 öğrenci ile engeli olmayan 627 öğrenci katılımcıydı. Öğrenme güçlüğü çeken ve matematikte öğrenme güçlüğü riski taşıyan öğrenciler için tüm çalışmalardaki genel ortalama etki büyüklüğü orta düzeydeydi (ES = 0,47). Ancak, ortaya çıkan etki büyüklüğü, matematikte belirlenmiş öğrenme güçlüğü olanlar için küçük (ES = 0,21) ve öğrenme güçlüğü riski taşıyan öğrenciler için küçük ila orta düzeydeydi (ES = 0,66).
Okilwa & Shelby (2010) 12 çalışmanın incelemesinde, öğrenme güçlüğü çeken orta ve lise öğrencileri (6-12. sınıflar) için akran aracılı öğrenme yaklaşımlarının iki sınıf tipi ortamında etkileri rapor edilmiştir; özel eğitim sınıfları (7 çalışma) ve genel eğitim sınıfları (5 çalışma). Ders alanları arasında İngilizce, sosyal bilgiler, tarih, matematik ve fen bulunmaktadır. Özel eğitim sınıfı ortamından bildirilen sonuçlar dikkat çekicidir. Öğrenme güçlüğü çeken öğrenciler, bir öğrencinin diğerinden daha yüksek beceri seviyesine sahip olduğu akran rehberliği formatında aktiviteleri tamamlamak üzere bir araya getirilmiştir. Çalışmaların üçünde sırasıyla 9-12. sınıf matematik, 10. sınıf tarih ve 7/8. sınıf sosyal bilgilerde orta düzeyde etki büyüklükleri (ES = 0,40, 0,63 ve 0,68) rapor edilmiştir. Genel eğitim sınıflarındaki öğrenme güçlüğü çeken öğrenciler, 5 çalışmanın 4’ünde öğrenme güçlüğü çekmeyen öğrencilerle eşleştirilmiştir. Fuchs, Fuchs ve Kazdan, 16 haftalık ikili okuma ödevleri (iki haftada bir 5 kez) sonrasında okuduğunu anlama değerlendirmesinde 0,34’lük küçük ila orta düzeyde bir etki büyüklüğü bildirmektedir.
Rastgele kontrollü bir deneme içeren diğer çalışmada, Mastropieri ve arkadaşları (2006), 13 adet 8. sınıf fen bilimleri dersini, fen bilimleri müfredatını öğretmek için sınıf çapında akran aracılı yaklaşımlar kullanacak şekilde rastgele atamıştır. Çalışmalarında, öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin, kontrol koşulundaki öğrencilere kıyasla akran aracılı düzenleme sonucunda fen bilimleri ünite testlerinde test öncesi ve test sonrası puanlarda önemli ölçüde daha yüksek puanlar elde ettikleri bildirilmiştir. Ayrıca, akran aracılı koşuldaki öğrenme güçlüğü olan öğrenciler, okul yılının sonunda eyalet çapında yapılan yüksek riskli testte kontrol koşulundaki öğrenme güçlüğü olan öğrencilerden daha iyi performans göstermişlerdir, ancak sonuçlar istatistiksel olarak anlamlı değildir.
Uygulama ve Önerilen Uygulama
Bu incelemede kullanılan çalışmalar, akran etkileşimli öğrenme yaklaşımlarına dahil olan öğrenme güçlüğü, hafif düzey otizm(Atipik otizm), Hiperaktivite ve Dikkat Eksikliği (DEHB)güçlükler çeken öğrenciler için tüm çalışmalarında küçük ila orta düzeyde ortalama etki büyüklükleri bildirdi (ES = 0,21 ila 0,75). Çoğu durumda etki büyüklükleri orta düzeydeydi. En düşük etki büyüklüğü (ES = 0,21: Kunsch, Jitendra ve Sood, 2007) “karmaşık matematik içeriği” içeren araştırma çalışmalarında elde edildi (s.8).
Sınıf seviyesinden bağımsız olarak, akran aracılı koşullardaki öğrenciler ya başarıda önemli kişisel kazanımlar elde ettiler ya da kontrol koşullarındaki akranlarını geride bıraktılar. akran etkileşimli öğrenmenin kullanıldığı tüm ders alanlarında kazanımlar gösterildi. Benzer şekilde, öğrenme güçlüğü olmayan ve akran aracılı yaklaşımlara katılan öğrenciler, bu yaklaşımı kullanmayan sınıflardaki akranlarına kıyasla daha büyük akademik kazanımlar elde ettiler. Bowman-Perrott ve ark. (2013) tarafından yapılan meta-analiz, büyük dozda akran aracılı çalışma (1480 dakikadan fazla: ES = 0,75) ve düşük dozda çalışma (280 dakika kadar az: ES = 0,75) içeren çalışmalar arasında öğrenci sonuçlarında hiçbir fark olmadığını gösterdi; bu da çalışmanın niteliğinin (örneğin, yanıt verme, hata düzeltme ve geri bildirim için artan fırsatlar) öğrencilerin çiftler halinde çalışma fırsatlarının sayısı kadar önemli olduğunu düşündürmektedir. Ancak, Kunsch ve ark. (2007) akran aracılı formatlarda öğrencilerle kullanılan materyal ne kadar karmaşıksa, öğrenci başarısında olumlu etkiler görmek için o kadar fazla zamana ihtiyaç duyulduğunu göstermektedir.
Bu inceleme için yapılan araştırma, sınıf öğretmenlerinin kavramları gözden geçirmek, uygulamak, açıklığa kavuşturmak ve öğrencilere anında düzeltici geri bildirim alma ve bu düzeltmeler üzerinde daha sonra uygulama yapma fırsatları sağlamak için akran aracılı yaklaşımları kullandıklarında, öğrenme güçlüğü çeken öğrenciler için kısa süreler sonra bile (yani; toplam 8 saatlik akran öğrenme oturumları) akademik başarı üzerinde olumlu etkiler meydana geldiğini göstermiştir. Bu yaklaşımın başarısı muhtemelen öğrenme güçlüğü çeken öğrencilerin ders sırasında talimatlara yanıt vermeleri ve materyali anlamaları veya göstermeleri konusunda anında ve bireysel düzeltici ve olumlu geri bildirim almaları için birden fazla fırsata sahip olmalarından kaynaklanmaktadır. Öğrencilere bu tür düzenlemelerin sağlanmasının, önceki araştırmalarda deneysel olarak tüm öğrenciler için akademik başarı ile bağlantılı olduğu gösterilmiştir. Bu makalede öğrenme güçlüğü çeken öğrenciler için akran aracılı yaklaşımlar üzerine literatür incelemesinden elde edilen sonuçlar bunu doğrulamaktadır.
Akran etkileşimli öğrenme yaklaşımlarının uygulanması aşağıdaki önerileri içerir.
- Etkili oturumlar iyi planlanmış ve oldukça yapılandırılmıştır, özellikle küçük çocuklar için. Akran aracılı oturumlar genellikle kısadır (15 ila 30 dakika) ve her oturum için farklı hedefler ve öğrenme hedefleri içerir. Etkili akran aracılı öğrenme oturumlarındaki öğrenciler her oturumun öğrenme hedeflerinin gayet farkındadır. Sınıf öğretmenlerinin öğrencilere öncelikle eşler halinde nasıl çalışacaklarını, koçluk yapacaklarını veya akran aracılı oturumlarında birbirlerine etkili düzeltici geri bildirim sağlayacaklarını öğretmek için biraz zaman harcamaları önerilir.
- Öğrenciler uygun şekilde eşleştirilir. Çoğu durumda öğrenci ikilileri farklı beceri seviyelerindeki öğrencileri içerir; biri diğerinden daha yüksektir. Bu, daha yetenekli öğrencinin uygun modelleme, düzeltici geri bildirim ve gerekli ek koçluk veya talimatı sağlamasına olanak tanır. Ancak, öğrenci becerileri arasında çok fazla boşluk olması önerilmez. Birlikte iyi çalışacak öğrencileri eşleştirmek için öğretmen ayırt etme yeteneği gerekir.
- Etkili akran aracılı öğrenme oturumları, öğretmenler öğrencilerin eşleştirilmiş derslerde kendilerinden istenen görevleri tamamlamak için uygun ön bilgiye sahip olduğundan emin olduklarında en iyi şekilde çalışır. Akran aracılı yaklaşımlar, ek uygulama, inceleme, katılım, düzeltici geri bildirim ve düzeltilmiş çalışmayı uygulama fırsatları sağlama amacıyla en iyi şekilde kullanılır.
- Akran aracılı yaklaşımlar doğası gereği tamamlayıcı olarak kabul edilmelidir. Sınıf öğretmenleri ilk ve temel açık öğretimi sağlar ve akran aracılı yaklaşımlar öğretmenlerin ilk öğretimini desteklemek ve tamamlamak için kullanılabilir, onun yerini almak için değil.
Detaylı bilgi için Derin Çocuk Özel Eğitim Merkezleri’yle iletişime geçebilirsiniz…
