otizmde tuvalet eğitimi; atipik otzmde tuvalet eğitimi; otizm tuvalet

OTİZMDE TUVALET EĞİTİMİ

Çocuklarda tuvalet becerilerini kazanım süreci genel olarak stres ve kaygıyı arttıran zorlu bir süreçtir. Özellikle “kaka yapma” sürecinde vücuttan bir parça ayrılma söz konusu olduğu için çeşitli problemlerle karşılaşılır. Bu süreçte ailenin uzman desteği alması gerekebilir.

Bu süreçte karşılaşılan problemler

  • Kakasını tutma
  • Sadece çişini tuvalete yapıp, kakasını beze yapma
  • Tuvaleti geldiğinde korkma, bağırma, ağlama

Makalelerimiz de sık sık Temple Grandin’den örnekler vermeye çalışıyoruz, çünkü otizmin anlaşılmasına büyük katkısı olan ve dünyaya yön veren ilk 10 insan arasında gösterilen ve kendisi de bir otistik olan Temple Grandin görselliğin otistik bireylerin algısında ne denli önemli olduğunu sürekli ifade etmektedir. İlerleyen günlerde bu hususu daha detaylı inceleyeceğimizi belirterek tuvalet eğitiminde Rochester Üniversitesinden uzman psikologlar Courtney Aponte ve Daniel Mruzek’in araştırmaları ışığında değinmek istiyoruz.

Otistik çocuklar, günlük yaşam rutinlerini bozacak değişikliklere pek olumlu yaklaşmazlar bu durum bez bağlanması alışkanlığını da kapsamaktadır. Zaten sözlü iletişimde sıkıntı yaşayan çocuklarımıza tuvalet alışkanlığı kazandırmak daha da zorlaşmaktadır. Bu gibi durumlarda çocuklarımızın tuvalet alışkanlığına karşı kaygıları da artmaktadır.

Autismspeaks, tuvalet eğitimi verilmesi sırasında uygulanabilecek 7 önemli stratejiyi şöyle ifade etmektedir

  • Net ve basit resimler eşliğinde anlaşılır bir dil kullanın.

Örneğin; uzun, komplike cümleler yerine ‘tuvalet zamanı’ gibi kısa, anlaşılır ve sempatik ifadeler kullanın.

  • İç çamaşırı giydirmeyi geciktirmeyin.

Günümüz çocuk bezleri o kadar kalitelidirler ki bazen çocuklar altlarını ıslattıklarını dahi fark etmezler. Çocuğunuza iç çamaşırı giydirdiğiniz taktirde ıslaklık onu rahatsız edecek ve tuvalet alışkanlığı edinmesini hızlandıracaktır.

  • Çocuğunuz altını ıslattığında

Aşırı tepkiler vermeden gereken temizliği yapıp kısaca bir daha ki sefere tuvalete gitmesinin sizi memnun edeceğini belirterek konuyu kapatın.

  • Başarıyı vakit geçirmeden ödüllendirin.

Başarılı davranıştan hemen sonra verilen ödül davranışı kuvvetlendirmektedir. Görselliğin ne kadar önemli olduğuna yukarıda değinmiştik. Örneğin; tuvalet resminin yanına çocuğunuzun çok sevdiği bir oyuncağın resmini koyarak ve bunu da bir ok işaretiyle göstererek ve tuvaleti kullandıktan sonra ödül olarak resimdeki oyuncağı vermeniz davranışı pekiştirecektir. Burada önemli olan husus, başlarda en küçük başarıyı bile ödüllendirmenizdir. Tek bir damlasını bile tuvalete yetiştirse bu hemen ödüllendirilmelidir.

  • Ödülü iletişim aracı olarak kullanın.

Örneğin; çocuğunuz ‘’eğer çişini tuvalete yaparsan sana oyuncak araba alacağım’’ cümlesini anlamayabilir. Bu durumda çocuğunuzun başarı ve ödül potansiyelini arttırmalısınız. Evde olduğunuz bir gün çocuğunuzun sıvı tüketimini arttırın, bu durum tuvalete gitme olasılığınızı arttıracaktır ve yukarıda belirttiğimiz gibi başarıyla tuvalete yetiştirilen tek bir damlayı bile hemen ödüllendirin. Tabii ki birçok kazayla karşılaşma ihtimaliniz yüksek olacaktır; ancak motivasyonunuzu bozmadan kaza ve başarıları bir kaç gün süreyle not ederek tuvalet ihtiyacı periyodunu belirleyin, böylece hareket alanınızı genişletin. Bir kez daha ifade etmekte fayda gördüğümüz husus ödülün hemen başarıdan sonra gelmesidir ki çocuğunuz ödülü ne için aldığını kavrayabilsin.

  • Sözlü iletişim sağlayamayan çocuğunuzu iletişime teşvik edin.

Çocuğunuzun davranışlarına dikkat edin. Bazı davranışlar tuvalet ihtiyacının geldiği işareti olabilir. Mesela çocuğunuz tuvalet kapısına bakabilir, kemeriyle oynayabilir veya telefona bir klozet resmi yükleyerek onu işaret etmesi sağlanabilir. Burada önemli olan husus çocuğunuzun dolu bir idrar torbasının nasıl bir his olduğunu anlayarak bazı işaretlerle bunu size anlatabilmesidir. İdrar torbasını boşaltmanın vermiş olduğu rahatlık doğası itibariyle bir ödül de olacaktır. Aile, bakıcı ve terapistler, çocuğun tuvaletini yapmadan hemen öncesindeki davranışlarına dikkat etmelidirler.

Otizm nedir? Otizmin Nedenleri, Çeşitleri, Otizmli çocuklarda Eğitim tedavisi ve konuşma

12 Maddede Ergoterapi

Disleksi hakkinda bilgiler

Otizm alternatif tedaviler, brokoli, B6 takviyesi, vitamin, mineral, şelasyon, müzik, duyusal terapi, melatonin

Dehb Nedir? Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu

İhtiyaç duyulması durumunda muhakkak profesyonel yardımı alınmalıdır.

Vaktinde yapılan müdahaleler sonuç almanızı hızlandıracak ve kolaylaştıracaktır.

4 thoughts on “OTİZMDE TUVALET EĞİTİMİ”

  1. Mrb Iyi günler sizde hizlandirilmis otizm egitimi mümkünmü konusamayan bilincli olmuyan tuvalet egitimi olmuyan kendi kendine yemek yiyemeyen digerleriyle arkadasligi reddeden bir Cocuk icin sizin görüsünüz nedir birde epilepsi otizmi tetiklermi?

  2. Merhaba apiyik otizmli oğlun var duan 8 yaşında tuvalet eğitiminde ilerleme aydedemiyiruz çocukta normelde3 kelime kelime konuşma var çoğu şeyi de anlıyor ama tuvalet konusunda pek başarılı değiliz çocuk tuvalete gitmek ystemiyjr açıkçası nasıl bir yol izlemeliyim acaba

Yorum bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Scroll to Top
Sosyal etkileşim becerileri Çocuklar için Duyusal masaj el göz denge korrdinasyon ve ortak dikkat becerileri cocuk etkinlikleri Oyun Atolyelerimiz Basliyor
Bilişsel gelişim örüntü etkinliği Duyusal masaj el göz denge korrdinasyon ve ortak dikkat becerileri cocuk etkinlikleri Otizm Programı Yüzme Eğitimleri Oyun Atolyelerimiz Basliyor Çocuklar yüzme etkinliği