Otizmli çocuklarda uyku sorunları çocuğun psikolojik, sosyal ve bilişsel gelişimi açısından olumsuzluk yaratabilir. Bu açıdan ailelere tavsiye edilebilecek 20 madde ile bu sorunları en aza indirebilirsiniz.
Sadece otizm değil aynı zamanda DEHB(Dikkat eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğu) gibi nörogelişimsel diğer bozukluklarda da uyku rutininin oluşturulması ailelerin uyku konusundaki bazı püf noktaları desteklemesiyle aşılabilir.
Odaklanma-dikkat-hiperaktivite ve otizm spektrum bozukluğu yaşayan çocuklarda uykuya dalmada problemler varsa aşağıdaki 20 teknikten faydalanabilirsiniz.
Çocuklarda uyku için ailelere 20 öneri
- Öncelikle çocuğunuzun günlük aktivitelerine ilişkin bir rutin oluşturmanız faydalı olacaktır. Haftanın yedi günü mümkün olduğunca aynı saatte kalkıp aynı saatte uyumaya gayret gösterilmeli.
- Otizmli küçük çocuklar için günün aynı zamanlarına denk gelecek bir şekerleme uykusu belirlenmeli; ancak bu şekerleme uykuları saat 16:00’yı geçmemeli.
- Mümkün olduğunca planlı olmayan gündüz uykularından kaçınılmalı.
- Yatmadan önce ağır yemeklerden veya ağır atıştırmalıklardan kaçınılmalı.
- Peynir ve kraker gibi karbonhidratlı hafif bir atıştırmalık çocuğunuzun uyumasına yardımcı olabilir.
- Çocuğunuz uyandığında doğal ışığa maruz bırakın – örneğin, yatak odasındaki perdeleri açın. Yatmadan önceki saatlerde evdeki ışıkları kısın.
- Otizmde egzersizin gün içinde teşvik edilmesi önemlidir, ancak yatmadan önceki iki ila üç saat arasında egzersizin mümkün olduğunca azaltılması daha iyi olacaktır.
- Çikolata, soda, çay veya kahve gibi tüm kafein ürünlerinden kaçının. Bunların uyarıcı etkileri 12 saate kadar sürebilir.
- Ev ödevi, oyun oynama veya mola gibi şeyler için gündüz yatak odası kullanımını azaltın. Bu bağlamda yatmadan 15 ila 30 dakika önce kısa ve öngörülebilir bir rutine başlayın.
- Çocuğunuzun rahatlamasına ve uykuya hazırlanmasına yardımcı olmak için her gece aynı düzeni kullanın.
- Kısık ışıkta kitap okumak gibi sakin, yatıştırıcı aktiviteleri rutinin sonuna yerleştirin.
- Film izlemek, video oyunları oynamak veya ekran başında geçirilen diğer etkinlikler gibi uyarıcı faaliyetlerden kaçının.
- Yatmadan 30 dakika önce koşmak veya zıplamak gibi fiziksel aktivitelerden kaçınmaya çalışın.
- Otistik davranışlar gösteren çocuklarda uyku zamanı ile ilgili beklentilerinizi desteklemek için çocuğunuzun yatmadan önceki rutininin resimlerini içeren bir çizelge gibi görsel destekler oluşturmaya çalışın.
- Rahat ve tutarlı bir uyku ortamı oluşturmak için çocuğunuzun uyku alanının çok sıcak veya soğuk olmadığından emin olun, odayı sessiz ve karanlık tutun.
- Çocuğunuzun tercihlerine uygun yatak ve uyku kıyafetleri malzemeleri kullanın.
- Çocuğunuzun yalnız başına uykuya dalması hususunda eğitilmesi de rutinin oluşturulması açısından önemlidir.
- Yatakta yatmak yerine çocuğunuzun yatağının yanında bir sandalyeye oturmayı deneyin. Nihai hedef, sandalyeyi tamamen odadan çıkarmak için, birkaç gecede bir sandalyeyi yavaş yavaş yataktan uzaklaştırın.
- Odaya geri dönmeniz gerekiyorsa, dikkati çok çabuk dağlan çocuğunuzla olan tüm etkileşimlerinizi kısa ve sıkıcı tutun. Örneğin, “uyu artık oğlum/kızım” diyebilir ve tekrar çıkabilirsiniz.
- Odaya yapılan her ziyaret arasında daha uzun süre beklemeye çalışın. Çocuğunuz gece sizin için seslendiğinde de aynı stratejileri kullanabilirsiniz.
Çocuk gelişimine doğrudan etki eden uykusuzluk sorunun kontrol altına alınmasıyla; sosyal beceriler, hiperaktivite, dikkat eksikliği gibi pek çok sorun çözümlenebilir. DEHB, Hiperaktivite, Sosyal beceri eksikliği, Okul başarısızlığı, Dikkat sorunları, Odaklanma, Otizm gibi bir çok sorunla da bağdaştırılan uyku bozukluğunun giderilmesi çocuğun hayatına sağlıkla devam edebilmesi için önemlidir. Bu 20 maddeye odaklanmak ailelerin rehber olarak kullanabileceği bir strateji oluşturabilir.
Melatonin ile uyku arasındaki ilişki
Uyku ve Melatoninin otizmli çocuklar için uyku yardımı olarak potansiyel kullanımını hakkında
Otizmli çocuklar çok uyur mu?
Otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan çocukların% 50-80’inde uyku sorunları ortaya çıkar ve sosyal etkileşimlerde, duygusal problemlerde, tekrarlayan davranışlarda ve dikkatsizlik / hiperaktivite de bulunan otizm semptomlarını şiddetlendirebilir. Uyku problemlerinin çocuklar ve aileleri üzerinde yaratabileceği yüksek yaygınlık ve etkiden dolayı, araştırmacılar bu durumu ele almak için daha iyi müdahaleler bulmaya çalışıyorlar.
Otizm-Uyku-Melatonin Çalışmasının amaçları
Otizm ve Gelişimsel Bozukluklar Dergisinde son zamanlarda yayınlanan bir çalışma otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda melatonin yararları ile ilgili ve otizm-uyku-melatonin bağlantısına atıf yapan çalışmalar üzerinde çalıştılar . Amaçlarından bazıları, etkili dozları belirlemek, uyku iyileşmesinin hızlılığını değerlendirmek ve bu alanda veri toplama yöntemlerinin etkinliğini belirlemekti.
Otizm Uyku Melatonin çalışmasının katılımcıları
Çalışmayı yürüten akademisyen ve uzmanlar; alt uzmanlık kliniklerinden ve genel olarak toplumdan katılımcıları, topluluk üyelerine el ilanları, mektuplar ve e-postalarla dahil etti. Katılımcılar, şu anda psikotrop ilaç(Antidepresan, duygu durum bozukluğu ilaçları vs) kullanmayan ASD’li (doktorlar tarafından teşhis edilen) 3-10 yaş arası çocuklardı.
Ek melatonin uygulamasından önce, uyku düzenini izlemek için bir haftalık bir başlangıç ve iki haftalık bir alışma aşaması vardı. İlk aşamada, ebeveynlere bir saatlik yapılandırılmış uyku eğitimi verildi ve aktigrafi(Uyku takip) prosedürlerini izlemeleri öğretildi. Çocuklar uykuya dalmalarının ne kadar sürdüğünü izlemek için aktigrafi saatleri taktılar. İkinci aşamada, ebeveynler, sürece aşina olmaları için çocuklarına yatmadan 30 dakika önce ek melatonin ile aynı tada sahip sıvı verdiler.
Melatonin nasıl kullanıldı?
Kalan 14 haftalık dönem için, ikinci faz sıvısı, sıvı melatonin (Natrol®, Chatsworth CA) ile ikame edildi. Ebeveynlere, üç haftalık dönemlerde doz protokolünü arttırma seçeneği verildi. Bu kademeli artış, mümkün olan en düşük etkili dozun belirlenmesini mümkün kılmak için yapılmıştır. Başlangıç dozu 1 mg idi. Çocuk bir haftada en az beş gece yatmadan önceki 30 dakika içinde uyuyakalmışsa, melatonin 14 haftalık doz döneminin sonuna kadar verilmiştir. Çocuk bu tatmin edici yanıtı ilk üç haftalık dönemde 1 mg dozda karşılamışsa, doz 3 mg’a çıkarılmıştır. Çocuk, ikinci üç haftalık dönemde bu 3 mg dozda tatmin edici yanıtı karşılamışsa, doz 6 mg’a çıkarılmıştır. Çocuk, üçüncü üç haftalık dönemde bu 6 mg dozda tatmin edici yanıtı karşılamışsa, doz 9 mg’a çıkarılmıştır. Son iki haftada dozlar değiştirilmedi.
Sonuçlar
Tüm çalışma prosedürlerini tamamlayan 24 çocuğun verileri, her ne kadar otizm nedenleri konusu hakkında çeşitli önermeler olsa da çocukların yatmadan sonra uykuya dalma süresinde önemli bir azalma (uyku gecikmesi) gösterdi. Uyku gecikmesindeki azalma, 6 mg ve 9 mg dozları kullanan bireylere kıyasla 1 mg ve 3 mg dozlarda bireyler arasında büyük ölçüde farklılık göstermedi. Tedavinin ilk haftasında uyku gecikmesinin genellikle iyileştiği görülmüştür. Ek olarak, melatonin tedavisini aldıktan sonra uyku süresi, uyku başlangıcından sonra uyanma süresi veya uyku verimliliği üzerinde önemli bir etki yoktu. Ayrıca, ebeveyn stres düzeylerinin tedavi ile azaldığı görüldü.
Özet
Özetle, çalışma otizm spektrum bozukluğu ve dikkat eksikliği olan çocuklarda melatonin kullanımına ilişkin hızla büyüyen literatüre dozlama, tolerans / güvenlik ve sonuç ölçütleri hakkında yeni bilgiler ekledi. Bu bulgu, Otizm spektrum bozuklugu teşhisi olan bireylerde uykuda başlayan uykusuzluk için bir tedavi seçeneği olarak melatoninin daha fazla araştırma ve potansiyel kullanımı için çıkarımlara sahiptir.
Uyarı
Melatoninin güvenli olduğu en azından zararlı olmadığı düşünülse de çalışmanın ”yani çocuklarda melatonin kullanılması konusunda” kesinlikle bir tıp doktoru tarafından görüş alınarak tedavi ve uygulama yapılması gerektiğini vurgulamak önemlidir. Bu çalışmada henüz ilaç kullanımına başlanmamış çocuklar hedef alındığı için atipik otizm ya da diğer adıyla hafif otizmi çağrıştırmaktadır.
Otizm nedir? Otizmin Nedenleri, Çeşitleri, Otizmli çocuklarda Eğitim tedavisi ve konuşma
Dehb Nedir? Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
Desteğe ihtiyaç duyduğunuz anda lütfen iletişime geçmek için çekinmeyiniz
Derin Çocuk Özel Eğitim Merkezleri‘nden sevgilerle…
