2 Nisan; Dünya’da Otizm Farkındalık Günü olarak kutlanan, erken teşhisle özellikle okul öncesi yıllarda eğitim tedavisi bulunan “otizm” gibi “nörogelişimsel farklılıklarda” farkındalık yaratmaya çalışılan önemli bir gün.
Ülkemizde yapılan çalışmalarla otizmin artık daha bilinen ve toplum nezdinde daha fazla konuşulan bir farklılık olduğu bilinse de bazı detayların hâlâ tam anlaşılamadığı da düşünülmektedir. Örneğin zaman zaman karşılaşılan Otizm bulaşıcı mıdır? tarzında soruların henüz yeterli verimlilikte farkındalığın toplum nezdinde yaratılamadığı kanısını güçlendirmektedir.
2 Nisan Dünya Otizm Farkındalık Günü bu anlamda önemli bir sorumluluk yükleniyor ve dünyada sadece otizmin değil aynı zamanda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu yani DEHB, Disleksi , Asperger gibi diğer nörogelişimsel bozukluklara karşı toplumu uyarıyor, erken yaşlarda müdahalenin verimliliği konusunda toplumu dikkatli davranmaya teşvik ediyor.
Toplumun farkındalığının artması, bebeklerde ve çocuklarda otizm belirtileri görüldüğünde önce bir doktora ardından eğer teşhis onaylandıysa , Akademik birimler tarafından akredite edilmiş “ABA terapi eğitimlerinin uygulandığı” bir otizm merkezine” başvurmanın öneminin kavranmasını sağlıyor.
Bu anlamda her ne kadar ilerleyen yaşlarda da gelişme kaydetmek mümkün olsa daha yavaş, daha meşakkatli, ve artık belli bir evreden sonra kişinin kendi kendine yetebilmesi ve günlük aktivitelerinde konforlu bir yaşam sürecine odaklanıldığını unutmayalım. Erken çocukluk dönemlerinde otizmin sorun olmaktan çıkartılabileceğini unutmayalım.
Ülkemizde Hastane ve sonrasında Rehberlik Araştırma Merkezleri yani RAM birimlerinden alınan RAM Raporu ile ücretsiz ve devlet destekli “aylık 8 saat bireysel 4 saat grup olmak üzere” toplam 12 saat eğitim alınabiliyor.
Her ne kadar 12 saatlik eğitim Atipik otizm olarak bilinen Hafif otizm gibi “spektrumdaki hafif semptomlar” için yeterli olsa bile “hafif-orta düzey otizm” belirtileri gösteren çocuklarda ve daha ileri düzey için yeterli olmayabiliyor ve yoğun ABA Eğitimi gerekebiliyor.
Bu durumu da ailelerin dikkatine sunduktan sonra, şimdi de Birleşmiş Milletler’in sıra dışı zamanlar olan bu günler için yani Covid-19 günlerinde kaleme aldığı konuyla ilgili bir yazısına göz atalım ve aynı konuya farklı bir açıdan, yeni bir pencere açalım.
COVID-19 salgını, özellikle gelir ve servet dağılımı, sağlık hizmetlerine erişim, yasalar altında koruma ve siyasi katılım söz konusu olduğunda, dünya çapında göze batan eşitsizlikleri ortaya çıkardı ve artırdı. Otizmi olan kişiler, bu eşitsizliklerin birçoğuyla uzun süredir karşı karşıya kalmıştır ve bu eşitsizlikler yalnızca pandemi tarafından daha da kötüleştirilmiştir. Otizmi olan kişiler için büyük engeller oluşturan uzun süredir tanınan ayrımcı işe alma uygulamaları ve işyeri ortamları tarafından daha da kötüleştirilen bir sorundur; Bunların tümü otizm spektrumundaki yetişkinlerin büyük çoğunluğunun işsizliğine veya ciddi şekilde eksik istihdamına katkıda bulunur.
2015 yılında Birleşmiş Milletler’de dünya liderleri tarafından benimsenen 17 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi, insanlar ve gezegen için refahı engelleyen eşitsizlikleri azaltmaya yönelik stratejiler de dahil olmak üzere, dünyanın karşı karşıya olduğu başlıca zorlukları ele almak için bir plan sunuyor. Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi 8’in (SDG 8) amaçlarından biri – İnsana Yakışır İş ve Ekonomik Büyüme – engelliler dahil herkes için tam ve üretken istihdamı ve insana yakışır işi teşvik etmektir. BM Engelli Kişilerin Haklarına İlişkin Sözleşme’nin 27. Maddesi aynı zamanda “engelli kişilerin diğerleriyle eşit şekilde çalışma hakkını” ve “engelli kişilere açık, kapsayıcı ve erişilebilir bir çalışma ortamı” tanımaktadır. . “
Bazı işverenler kısa süre önce otizm ve DEHB, OKB vb. Gibi ilgili rahatsızlıklara sahip kişileri barındıran ve genellikle nöro-değişken kişiler olarak adlandırılan kapsayıcı istihdam programları başlattılar. Bu programlardan kazanılan deneyimlere dayanarak ve hem sosyal olarak sorumlu olma hem de daha çeşitli yetenek havuzunun beceri ve yeteneklerinden yararlanarak rekabet avantajı elde etme arzusuyla motive edilen, giderek artan sayıda işveren, şimdi yapmak için modeller oluşturuyor. işyeri ve işe alma uygulamaları genel olarak daha kapsayıcı.
Salgın, şüphesiz şirketlerin bu yeni modelleri uygulama çabalarını, uluslararası ekonominin yüz milyonlarca iş kaybıyla birlikte büyük bunalımdan bu yana en kötü ekonomik durgunluktan geçtiği bir zamanda etkilemiştir. Aynı zamanda, uzaktan çalışma ve yeni teknolojilerin kullanımı da dahil olmak üzere yeni çalışma yöntemleri, daha önce geleneksel işyeri ortamlarında gelişmeyi zor bulan otizm spektrumundaki çalışanlar için fırsatlar yarattı.
2021 yılı 2 Nisan Dünya Otizm Farkındalık Günü kutlaması, bu sorunları, otizm spektrumundaki zorlukları deneyimlemiş ve istihdam piyasasındaki bu yeni fırsatları gören bireylerle moderatörlü panel tartışmaları içerecek bir sanal etkinlik aracılığıyla ele alacak.
Otizm nedir? Otizmin Nedenleri, Çeşitleri, Otizmli çocuklarda Eğitim tedavisi ve konuşma
Dehb Nedir? Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
Derin Çocuk Özel Eğitim Merkezleri Ana Sayfasından, kaleme alınan diğer makalelerimizi de inceleyebilirsiniz.
Derin Çocuktan sevgilerle…
Kaynak: UN- Autism-Day